معاون پرستاری وزیر بهداشت گفت: غلبه تکنولوژی برتصمیم گیری با استفاده از هوش مصنوعی نگرانی های زیادی در حوزه سلامت به وجود آورده است و باید چالش های و فرصت های این حوزه مورد توجه قرار گیرد.
به گزارش دکتر عباس عبادی در هفتمین کنگره ملی اخلاق پرستاری افزود: اخلاق به عنوان یکی از شاخص های فلسفه سابقه طولانی دارد. بعد از رنسانس و انقلاب صنعتی رویکرد و تعامل بین علوم تجربی و علوم انسانی دچار خدشه شد و مسائل اخلاقی تا حدی به حاشیه رفت اما از دهه 90 میلادی با بازگشت توجه به علوم انسانی واژه اخلاق دوباره جایگاه مهم خود را در تحقیقات و علوم تجربی به دست آورد.
وی ادامه داد: از آن زمان با توجه به اهمیت اخلاق زیستی در حوزه پزشکی و پرستاری سوالات و چالش های جدید مطرح شد، مسائلی مانند پیوند اعضا، مرگ مغزی، ناباروری مسائل جدیدی در ادبیات علمی به وجود آوردند که البته طرح این مسائل چالش ها فرصت های جدیدی در فرهنگ های مختلف از جمله در کشورهای اسلامی به وجود آورد.
رئیس هفتمین کنگره ملی اخلاق پرستاری گفت: هر چه به جلو می رویم سوالات و دغدغه های جدیدتری مطرح می شود یکی از این دغدغه ها پدیده هوش مصنوعی است، پدیده ای که همزمان با اینکه می تواند برای انسان آرامش و آسایش به وجود آورد ممکن است چالش های جدیدی نیز به وجود بیاورد.
وی افزود: نگرانی های زیادی درباره استفاده از هوش مصنوعی در حوزه سلامت وجود دارد، اینکه غلبه تکنولوژی بر تصمیم گیری های انسان وضعیت ما را چه خواهد کرد، پاسخ به این سوالات و جست و جوی پاسخ این سوالات در چنین محفل ها و کنگره هایی دنبال می شود.
دکتر عبادی گفت: مطالعاتی که در این حوزه ها انجام می شود باید به شکل روش مند و استاندارد صورت بگیرد و با ادبیات علمی جلو برود. مطالعاتی که با یک سوال و فرضیه شروع می شود و با روش های علمی به نتیجه می رسد.
پرستاران اولین و بیشترین مواجهه را با بیماران دارند
معاون پرستاری وزارت بهاشت افزود: در حوزه سلامت اولین و بیشترین مواجهه با مردم را پرستاران دارند. در حوزه مراقبت و درمان بیمار و همراه او وقتی که بیمار بستری می شود شرایط خاصی دارد. بیمار همان خلیفه الله است که درشرایط اضطرار قرار گرفته است، حالا پزشک و پرستار با فردی مواجه است که در مسیر تکامل خود با نقصان و مشکل مواجه شده است.
دکتر عبادی گفت: انسانی که در حالت عادی دارای صاحب مکنت و جایگاه اجتماعی است اما در شرایط بیماری گزارش به طبیب و پرستار افتاده است، این انسان خارج از درمانگاه و بیمارستان برای خود کسی است اما در این شرایط خودش و همراهانش دچار اضطراب شده اند.
وی ادامه داد: در این شرایط ما به عنوان جامعه پزشکی و پرستاری با ادعای اینکه ما بلدیم از تو مراقبت کنیم، در این جایگاه قرار گرفته ایم اما و متاسفانه در این مسیر گاهی نگاه قیم مآبانه به وجود می آید. دیدگاهی که هنوز رگه هایی از آن وجود دارد. در این نگاه پزشکان و پرستاران می گویند ما بهتر از تو صلاح و خیر تو را می دانیم و به همین علت حاضر به گوش دادن نیستند.
معاون پرستاری وزیر بهداشت گفت: در این شرایط خلاء رعایت اصول اخلاقی و تببین و آگاه سازی در مورد رعایت اصول اخلاقی مطرح می شود زیرا با تنش های اخلاقی مواجه می شویم. پزشک و پرستار گاهی می داند که کار درست چیست اما به علت محدودیت های سازمانی قادر به انجام آن نیست و در این شرایط با مفهمومی به نام حساسیت اخلاقی و شجاعت اخلاقی مواجه می شویم
دکتر عبادی افزود: سوال این است که من به عنوان پزشک و پرستار که مسئولیت من وکیل مدافع بودن بیمار است آیا می توانم این تکلیف را به درستی انجام دهم. یا خودم جزو نقض کنندگان حقوق بیمار هستیم در این زمان با مفهوم صلاحیت اخلاقی در رسیدگی به بیمار مواجه می شویم.
وی گفت: صلاحیت اخلاقی این است که جدا از صلاحیت حرفه ای آیا صلاحیت اخلاقی برای رسیدگی به بیماران را داریم یا خیر. عملکرد اخلاقی مهم است و ما به عنوان مدیران نظام سلامت باید محیط اخلاقی را در مراکز ارائه خدمات سلامت برای گیرندگان خدمت ایجاد کنیم تا احساس بی کسی به احساس اتکا به افرادی فرهیخته تبدیل شود.
دکتر عبادی گفت: باید به این سوالات پاسخ دهیم، برخی از این پاسخ ها در کتابها و مقالات مطرح شده اما انتشار و ترویج آن اهمیت دارد و باید از سایر علوم برای ترویج و توسعه اخلاق زیستی کمک بگیریم.
معاون پرستاری وزیر بهداشت افزود: امیدوارم بحث ها و گفت و گوهای علمی که در سه روز کنگره اخلاق پرستاری مطرح می شود به بیانیه ای منجر شود که به ما در سیاستگذاری بهتر نظام سلامت کمک کند. تلاش همه ما این است که در این مسیر طوری رفتار نکنیم که کرامت انسان به عنوان خلیفه الله مخدوش شود و این وظیفه تک تک ماست که در خانواده نظام سلامت باید به آن عمل کنیم.