طب سنتی و سلامت دیجیتال در یک قاب


– هفته گذشته کشور بزرگ و پهناور هند میزبان نشست مهم وزرای بهداشت کشورهای عضو گروه G20 بود. گروه 20 یک شبکه همکاری بین المللی بین قدرتهای اقتصادی جهان است  که کشورهای متنوعی از ایالات متحده آمریکا، روسیه، چین، عربستان سعودی و ترکیه تا اتحادیه اروپا عضو آن هستند و 75 درصد تجارت جهانی را در اختیار دارند. 

در نشست وزرای بهداشت این کشورها که با سخنرانی نخست وزیر هند و حضور دکتر تدروس مدیرکل سازمان بهداشت جهانی همراه بود موضوعات متنوعی از سلامت از خطر بروز بیماریهای واگیر تا عدالت در دسترسی به خدمات سلامت و خطرات تغییر اقلیم مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

ولی آنچه در این نشست قابل توجه بود برگزاری دو واقعه مهم بین المللی توسط سازمان بهداشت جهانی بود. یکی رونمایی از ابتکار جهانی در مورد سلامت دیجیتال و دیگری اولین نشست جهانی طب سنتی.

این نگاه متوازن به حوزه سلامت که می توان نمود آن را بیانیه پایانی وزرای بهداشت گروه  G20 دید، نگاهی است همگرا،علمی، واقع بینانه و به دور از افراط و تفریط.

در این بیانیه هم به موضوع  ONE HEALTH به معنی یکپارچگی سلامت انسان با محیط زیست و سلامت حیوانات پرداخته شده و هم به بحث واکسن و تامین مالی سلامت و هم به موضوع صلح و جنگ در اوکراین و هم به طب سنتی و هم به سلامت دیجیتال و تائید و تاکید بر رهبری و تولیت سازمان بهداشت جهانی بر سلامت جهانی.

بر خلاف این روند بین المللی در کشور ما شاهد یک تقابل و گسست بین طب سنتی، طب متداول امروزی (که دیگر مدرن نیست و نگاهی صرفا جسمانی به سلامت دارد) و سلامت دیجیتال و سلامت اجتماعی هستیم.

هر کدام از این رویکردها به سلامت دارای چهارچوب‌های ذهنی و حیطه‌های خاص حرفه ای خود هستند که متاسفانه دیگری را نفی می کند.

مخالفت بزرگان نظام سلامت با ادغام آموزش پزشکی با آموزش عالی

هر چند نظام سلامت سعی کرده با ورود پزشکانی از طب متداول به طب سنتی و حوزه سلامت دیجیتال و پزشکی اجتماعی این حوزه ها را به هم نزدیک کند، اما شالوده آموزش پزشکی در همه گروهها، امروز مبتنی بر طب متداول است.

اساتید پیشکسوتان و سیاستگذاران سلامت که خودشان با این رویکرد تربیت شده اند هنوز با شک و تردید به طب سنتی نگاه می کنند. اغلب توانایی استفاده از تکنولوژی دیجیتال را ندارند و خود را با عوامل اجتماعی موثر بر سلامت بیگانه می دانند.

ظرفیت‌های عظیمی که در طب ایرانی و سنتی وجود دارد و جوانان با استعدادی که در قالب شرکتهای دانش بنیان و استارتاپ می‌توانند با استفاده از تکنولوژی دیجیتال به سلامت مردم کمک کنند در حاشیه نظام سلامت هستند.

بزرگان نظام سلامت نسبت به ادغام آموزش پزشکی با آموزش عالی کشور که دریای غنی از علوم اجتماعی و سیاسی است و می‌تواند رویکرد نظام سلامت را به سمت اجتماعی شدن تغییر دهند مخالفت شدید می کنند. شورای عالی سلامت و امنیت غذایی که سازو کار اصلی همکاری بین بخشی در حوزه سلامت است نیز کم رونق ترین بخش وزارت بهداشت شده است.

نتیجه این رویکرد غلط، روند رو به رشد بیماریها به خصوص بیماریهای غیرواگیر، کاهش تاب آوری نظام سلامت در مقابله با بحرانها، افزایش هزینه های  نظام سلامت و نارضایتی مردم و ارائه کنندگان خدمات سلامت است.

به نظر می‌رسد یک رنسانس رویکردی در سیاستگذاری سلامت و به خصوص در متولی نظام سلامت یعنی وزارت بهداشت لازم است که ضمن نگاهی غیر صنفی و همه جانبه و علمی به موضوع سلامت بتواند در دنیای پر شتاب امروزی کشتی سلامت جامعه را به ساحل آرامش و ثبات برساند.

احمد نجاتیان. تحلیلگر سیاستهای سلامت

اخبار مرتبط:

دست از این سهمیه بازی بردارید

سوءاستفاده از نقص قانون در نظام پرستاری

عملکرد نظام پرستاری در سایه تداخل نقش نظارتی و اجرایی مدیران

نقش جنبش دانشجویی در سازمان نظام پرستاری

انحلال سازمانهای نظام پزشکی و پرستاری

گذر از پدرخواندگی‌ها در انتخابات نظام پرستاری

نظام پرستاری یا بنگاه اقتصادی؟

تحلیل یک بی عدالتی در تبدیل وضعیت استخدامی کارکنان سلامت