رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: علی رغم نبود آمار و ارقام دقیق، در استان تهران شاخص مرگ و میر نوزادان به رقم ۸.۹ در هزار تولد کاهش داشته است. آمار تعهد به شیردهی تا ۱۱ ماهگی در کشور ۴۷.۷ درصد است، اما در تهران این آمار ۵۲.۵ درصد گزارش می‌شود.
به گزارش ، علیرضا زالی در دوازدهمین سمینار سلامت مادر، جنین و نوزاد افزود: ٩٠ درصد عوامل مرگ و میر پس از زایمان مادران به ویژه در ۴۲ روز اول پس از زایمان قابل پیشگیری است.
مرگ و میر نوزادان یک شاخص بهداشتی است که از تقسیم تعداد مرگ‌ومیر نوزادان کمتر از یک ماه (28 روز) در طول یک سال به نوزادان زنده متولد شده در همان سال به دست می‌آید و حاصل آن در هزار ضرب می‌شود. این شاخص نشان می‌دهد که به ازای هر هزار بچه زنده متولد شده در یک سال چند نفر از آنها پیش از یک‌ماهگی می‌میرند.
وی گفت: ۸۰ درصد بیماری‌هایی که به عنوان ناهنجاری‌های جنینی یا از بدوتولد شناخته می‌شود به دلیل شرایط تحمیلی غیر فیزیولوژیک مادر در دوران بارداری شکل می‌گیرد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: حداقل چهار بار ویزیت در طول دوران بارداری در مجموعه استاندارد بهداشتی است که باید اهمیت ویژه‌ای برای آن قائل شد.
وی افزود: مراقبت از مادران صرفاً مراقبت فیزیکی و بیولوژیک نیست بلکه نگاه متمرکز روانشناسی در کنار نگاه‌های بیولوژیک نیز لازم است.
زالی گفت: مراقبت از مادر باید از یک سال پیش از تصمیم برای بارداری آغاز شود. از آنجایی که تمام نیازهای بیولوژیک در دوران بارداری افزایش پیدا می‌کند مادران باید در شرایطی به استقبال بارداری بروند که از نظر روانشناختی و فیزیکی وضعیت مطلوبی داشته باشند.
کشورهای پیشرفته برای مادران چه کار می کنند
وی ادامه داد: جای تعجب نیست در بسیاری از کشورهای توسعه یافته در دوران بارداری برای مادران کلاس‌های تمرین مبتنی بر اعتماد به نفس ارتقا یافته برگزار می‌کنند تا توان مادر را در افزایش دلبستگی ایمن به نوزاد تقویت کنند.
وی ادامه داد: کمبود میکرو المنت‌ها، ریز مغذی‌ها، پروتئین‌ها، آهن، کلسیم، روی و ید مادران در دوران بارداری و حتی قبل از ان باید مورد توجه قرار گیرد، از همین رو مراقبت‌های دوران بارداری که اصل استراتژیک برای کاهش مرگ و میر مادران و ارتقای سلامت جنین و نوزاد محسوب می‌شود جایگاه بسیار مهمی دارد.
زالی عنوان کرد: در منطقه مدیترانه شرقی در پنج سال گذشته به طور همگن کاهش مرگ و میر کودکان زیر یک سال و کودکان بین یک تا ۵۹ ماه را شاهد بودیم که این دستاورد مطلوب منطقه‌ای است و میزان کاهش مرگ و میر کودکان در کشورهایی مثل ایران عربستان، عمان و لبنان قابل دفاع است.
نوزاد از ثانیه تولد آموختن را آغاز می کند
دکتر سید علیرضا مرندی ، رئیس فرهنگستان علوم پزشکی و فوق تخصص نوزادان نیز در این سمینار گفت: رژیم غذایی مناسب در سلامت کودکان و مادران بسیار اهمیت دارد و تغذیه حلال و طیب برای حفظ و ارتقای سلامت معنوی نوزاد نیاز است.
وی افزود: باید به میزان نمک، شکر و چربی‌ها در مواد غذایی توجه کرد و مصرف پروتئین، سبزیجات، میوه ریز مغذی‌ها و ویتامین‌ها به ویژه برای مادر در دوران شیردهی را در سبد غذایی قرار داد.
مرندی با بیان اهمیت حفظ تماس پوستی مادر با نوزاد، گفت: حتی اگر نوزاد نارس هم به دنیا بیاید با نوازش مادر پزشک و پرستار ارتباط برقرار می‌کند و این ارتباط مطلوب و امن تاثیر مستقیم روی تحریک حواس و در نتیجه سلول‌های عصبی دارد.
وی افزود: هرچه این تحریکات بیشتر باشد سیناپس‌های مغز کاملاً به هم متصل می‌شوند و نوزاد در آینده از هوش لازم شخصیتی کلامی و فکری برخوردار خواهد بود.
وی گفت: اگر شیردهی طی ۲۴ ساعت اول زندگی نوزاد آغاز شود، مرگ و میر در نوزادان به میزان ۱۶.۵درصد و اگر از ساعت اول آغاز شود به میزان ۲۳.۵درصد کاهش پیدا خواهد کرد.
مرندی افزود: مادر باردار و شیرده باید به تغذیه خود اهمیت دهد و ورزش سنگین نکند. یادمان باشد نوزاد از ثانیه نخست به دنیا آمدن می‌آموزد بنابراین بازی کردن قصه گفتن و کتاب خواندن برای نوزادان از اهمیت ویژه‌ای در رشد فکری و ذهنی آنها برخوردار است.